Enflasyon Muhasebesinde Beklentiler…
Bir meslek gurubu düşünün ki gecesi gündüzüne karışmış halde yıl sonu hesaplarını kapatırken bir yandan da yeni yıla ait ayların beyanlarını yetiştirmekte. Bir de buna bu yıl 2023 yılı enflasyon düzeltmesi işlemleri eklendi mi, varın siz düşünün mesai saatlerini.
Hangi meslek mensuplarından söz ettiğim açık açık anlaşılmıştır herhalde. Muhasebe camiasının bugünlerdeki hali pür melali bu.
Yirmi yıl öncede yaşanmıştı bu kaosun benzeri. Problem enflasyon düzeltmesine tabi olan bilançodaki “Parasal Olmayan Kıymetler” deki tarihi hareketlerin geçmişine gitmek gibi arşiv çalışması gerektiren ve o dönemde defter ve belgeleri araştırırken bol bol toz yutturan bir dizi çalışma yapıldı.
Şimdi 2023 yılı enflasyon düzeltmesi için geriye gidilecek en eski tarih 31.12.2004 yani nereden baksan 20 yıl. İşin olumlu yanı, son 20 yıldır bilgisayar marifetiyle kayıtlar tutulmakta. Yani toz yeme riski oldukça azaldı.
En büyük sıkıntı ise kâğıt ve dijital arşivleri düzenli olmayan firmalar ile, sık sık muhasebeci değiştiren firmalar. Bilgi ve belgelere ulaşmadaki sıkıntılar enflasyon düzeltmesi işlemlerinde çıkarılacak bilançoların doğruluğunda tereddüt doğuracaktır.
Enflasyon Düzeltmesi işlemlerinin doğruluğunun sorgulandığı durumlarda ilk bakışta 2023 yılı için vergisel bir sonuç doğurmayacağı için bir problem gözükmemekle beraber, oluşacak bilanço değerlerinin 2024 yılında artı veya eksi maliyet unsuru oluşturacağını unutmamak gerekir. Bu da firmaların 2024 ve ilerleyen yıllarda cezalı tarhiyat yemelerine neden olabilecektir.
Gelelim firmaların ve meslek mensuplarının bu konudaki beklentilerine…
2023 yılı enflasyon düzeltmesi işlemleri 30 Nisan 2024 akşamına kadar Kurumlar Vergisi Beyannamesine öyle ya da böyle yetiştirilecek. Vergisel etkisi de olmadığına göre burada eziyeti meslek mensupları çekecektir.
İlk beklenti 2023 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamelerin verilme süre sonunun uzatılmasıdır. Bu beklenti doğaldır ki meslek mensuplarınca yüksek sesle dile getirilmektedir.
2023 yılına ilişkin enflasyon düzeltmesi işlemleri uzatıldı veya uzatılmadı yetiştirilecek. Ya sonra!...
İşte ikinci beklenti hem meslek mensuplarından hem de yoğunlukla işverenlerden gelmektedir.
Meslek mensupları 4 aydır yapmaya çalıştıkları işlemleri sadece ve sadece 17 gün içinde tamamlamak zorundalar. O dönemde eve de gitmeseler, ortalarından çatlasalar da yetiştiremeyecekleri bir iş yüküyle karşı karşıyalar. Çünkü enflasyon düzeltmesi işlemlerini yapabilmek için Gelir Tablosu yanı sıra 31.03.2024 tarihli Bilanço’ yu da oluşturmak zorundalar.
Peki geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi sonucu çıkacak vergi matrahından sadece meslek mensupları değil, oluşacak fiktif vergiden patronlar da endişe duymaktadırlar.
Özellikle stoklarını ve yatırımlarını kredi ile finanse eden firmalar enflasyon vergisi olarak adlandırılabilecek bir vergi farkıyla karşı karşıya kalacaklardır. Demek ki esas bu konuda girişimde bulunmak zorunda olan başta TOBB, Ticaret ve Sanayi Odaları ile İş İnsanları Dernekleri yöneticileri yetkililerle görüşmek için ellerini çabuk tutmak zorundalar.
İkinci beklenti olarak;
Geçici Vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi uygulanmamalıdır ve,
2024 ve ilerleyen zaruret doğan yıllarda yapılacak enflasyon düzeltmesi işlemlerinin aynen 2023 yılında olduğu ve yurt dışında örneklerinin bulunduğu gibi vergi etkisinin olmadan yapılmalıdır.
Vergi İdaresinin konuyu acilen gözden geçirerek tarafları rahatlatacak kararlar alması umuduyla…
