Vergilerdeki değişiklikler herkesi ilgilendiriyor...
Bugüne kadar vergi kanunlarında yapılan değişiklikler vergi mükellefi olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri ile meslek mensupları mali müşavirler ile yeminli mali müşavirleri ilgilendiriyordu.
2/8/2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun şimdi herkesi ilgilendiriyor artık.
Mahalle bakkalından bir adet ekmeği 5000 TL.'ye alabilirsiniz, pos cihazım bozuk diyen satıcının önerdiği şu hesaba, Iban 'a havale/eft yaparsanız 5000 TL. ek maliyet yüklenmiş olursunuz...
Belge almayan veya alamayan Ayşe Teyze ve Mehmet Amcalara ceza uygulaması ne kadar başarılı olacak, ekonomiye ne kadar katkı sağlayacak yaşayıp göreceğiz.
Ancak; yasada "özel usulsüzlük cezasına tabi fiillerin, belgeleri almak zorunda olanlar tarafından, idarenin bilgisine girmeden önce belgenin düzenlenmesi gereken süreyi takip eden beş iş günü içerisinde idareye bildirilmesi durumunda, alıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmez" denilmekle tüketicilere bir nevi fahri vergi müfettişi görevi yüklenmiştir.
Şimdi gelelim 7524 Sayılı Kanun neler getiriyor, başlıklar halinde ve bazı maddelerine küçük açıklamalarla bütününü aktarmaya çalışalım.
Söz konusu Kanunla;
- Çok uluslu şirketlere küresel asgari kurumlar vergisi getirilmiştir.
- Yurt içi asgari kurumlar vergisi düzenlemesi yapılarak, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazançları üzerinden %10 oranında asgari bir vergi alınması sağlanmıştır.
- Yap İşlet ve Devret Modeli ile Kamu Özel İşbirliği Projeleri kapsamında elde edilen kazançlara kurumlar vergisinin %30 olarak uygulanması öngörülmüştür.
- Yatırım fon ve ortaklıklarının halihazırda var olan kazanç istisnası, gayrimenkul kazançlarının %50'sinin kar dağıtımı olarak dağıtılması şartına bağlanmıştır.
- Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelere sağlanan kazanç istisnasının ihracat gelirleri ile sınırlandırılarak, yurt içine yapılan satışlardan elde edilen kazançlara uygulanan istisna kaldırılmıştır.
- Ticari kazanç elde eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan bazı ödemelerden gelir ve kurumlar vergisi kesintisi yapılması yönünde yetki düzenlemesi yapılmıştır.
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca teknogirişim şirketi olarak belirlenen Şirketlerdeki hisse senedi opsiyonlarında vergisel kolaylık sağlanmıştır.
- Serbest meslek kazancı ve ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükelleflerinin yılın belirli zamanlarında hasılatları tespit edilerek, beyanları ile tespit edilen hasılatları arasında uyumsuzluk olanların izaha davet edilmesi ve izahı yeterli olmayanlar hakkında vergi tarh edilebilmesine imkân sağlanmıştır.
- Mükelleflerin KDV beyannamelerinde yer alan indirilecek KDV tutarlarının beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilememesi halinde, bu süre sonunda kayıtlardan çıkarılarak yapılacak vergi incelemesi ile gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınmasına imkan sağlanmıştır.
Bu maddeye iş dünyası mesafeli bakmaktadır. Uygulamada özellikle uzun yıllar süren yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerinde yüklenilen KDV'nin indirim ve iade konusu yapılamaması sonucunu doğurabilir.
- Ayrıca, birleşmeye, devir ve bölünme işlemlerinde, devreden KDV tutarının beş takvim yılı kriterine veya zamanaşımına bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verilecek şekilde düzenleme yapılmıştır.
- Gümrük Kanunundaki muafiyetlere ilişkin uygulanan bazı KDV ve ÖTV istisnalarına yönelik düzenleme yapılmıştır.
- KDV İstisna uygulamasında deniz taşıma araçlarının netleştirilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
- Yabancı devletler tarafından deprem nedeniyle yapılacak yardımlara ilişkin KDV istisnası sağlanmıştır.
- Kayıt dışılıkla mücadeleye katkı sağlamak amacıyla, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının tutarları artırılmıştır.
- Kayıt dışı faaliyette bulunan mükelleflere artırımlı ceza uygulaması getirilmiştir.
- Vergi aslı uzlaşma kapsamı dışına çıkarılmıştır.
Geçmişte bazı büyük firmaların uzlaşmalarında vergi asıllarının da sıfırlanması tepki doğurmuş, bunun üzerine vergi asılları uzlaşma dışında bırakılmıştır. Bence yılların tecrübesiyle bu maddenin yeniden gözden geçirilmesi gerektiği düşüncesindeyim. Vergi inceleme elemanlarının, az da olsa gözden kaçırdığı hatalı raporlar olabilir.
- Borcu yoktur uygulamasına "mahkeme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemeler" de dâhil edilmiştir.
- Yurt dışına çıkış yapan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından çıkış başına alınan harç tutarı artırılmış ve harcın her yıl yeniden değerleme oranında artırılması sağlanmıştır.
Vergiye cezalarla değil, gönüllü uyumu görmek dileğiyle...
